lingvo.wikisort.org - Language

Search / Calendar

The Saharan languages are a small family of languages across parts of the eastern Sahara, extending from northwestern Darfur to southern Libya, north and central Chad, eastern Niger and northeastern Nigeria. Noted Saharan languages include Kanuri (4 million speakers, around Lake Chad in Chad, Nigeria, Niger, and Cameroon), Daza (330,000 speakers, Chad), Teda (49,000 speakers, northern Chad), and Zaghawa (170,000 speakers, eastern Chad and Darfur). They are a part of the proposed Nilo-Saharan family.

Saharan
Geographic
distribution
Chad, Nigeria, Niger, Sudan, Cameroon
Linguistic classificationNilo-Saharan?
  • Songhay-Saharan?
    • Saharan
Subdivisions
  • Eastern Saharan
  • Western Saharan
Glottologsaha1256
Range of the Saharan languages (in orange)

A comparative word list of the Saharan languages has been compiled by Václav Blažek (2007).[1]


Internal classification


Václav Blažek's 2007 classification of the Saharan languages
Václav Blažek's 2007 classification of the Saharan languages
Saharan 
 Eastern 

 Berti † (a.k.a. Sagato;[2] extinct), Zaghawa (a.k.a. Beria[2])

 Western 
 Kanuri 

 Kanuri (Bilma, Manga, Tumari, Central), Kanembu (Tarjumo)

 Tebu 

 Daza, Teda


External classification


Roger Blench argues that the Saharan and Songhay languages form a Songhay-Saharan branch with each other within the wider Nilo-Saharan linguistic phylum.[2]


Reconstruction


Cyffer (2020:385) gives the following Proto-Saharan reconstructions:[3]

GlossProto-SaharanKanuriTeda-DazaBeria
mouth*kaikaiāā
tongue*tiramtə́lamtirmẽ́sutàmsī
ear*simosə́mošímo
liver*masinkəmáttənmaasenmàī
knee*kurumngurumngurumkórú
person*amâm (pl.)amoɔ̄ɔ̄
leaf*kurkálúkólúɔ́gʊ́r
big*kutkúrakɔraʊ́gʊ́rī
that*tutúdute̥yetɔ̄
to die*nunusnʊ́í
to come*itísritíí
to see*turuír̥ì
to drink*sayá, sáya
to say*nnnn

Comparative vocabulary


Sample basic vocabulary of Saharan languages from Blažek (2007):[4]

Languageeyeearnosetoothtonguemouthbloodbonetreewatereatname
Kanuri[5]shîmsə́mòkə́nzàtímì; shélìtə́làmshíllàkə̀skánjî
Tubu*samo > sómo > sao / sā /sasúmo/šímo > sĩ/šiĩ /si/šikya / catomai / tẽ̱ < *temi, pl. toa / tī́tirmḗsu > tirišī́ / tərše > tərhikai > kī > cigẹrεsúru / súrkiakkέ, pl. akká / εkέiyī́ / yibo / busúro / súru
Dazasama, sa, pl. saãši, pl. šiĩcatei, pl. teẽ / tiĩteleši / East terihici, pl. kagəresọr(o)ekke, pl. akkayi / iibọr / owe / bọdərsorọ, pl. sora
Tedasamo, saõ, pl. samašimi, šiĩ, pl. šimacatome, pl. tomatermesokoe, pl. kagɔrε, gəresọr(o), sọrceekke, pl. akkayibọr / cọbo / bọdərcεr / cero / curo
Zaghawaíkέbέsínámàrgi:tàmsi:ááógúúrúbɛ̀gìdi:sε:gìtír
Beriaíī:kέbέsɪ́na:màrgi:tàm(ì)si:ááógu:úrúbɛ̀gìdi:bíi:sέ-tɪ́r
Bideyat’ékèméšénamargétamišéauruʔèbèbišé
Berti / Sagatoke(i)ngsano / sānotam(ī)sia / á / āàkúshuru / shírungmi / mī /mī́tir(r)

Numerals


Comparison of numerals in individual languages:[6]

ClassificationLanguage12345678910
EasternZaghawanɔ́kkɔsúyiwɛɛístîːhóíyidɛ́stɛ́dístiːɔ́ttɛ́dístîsóɡódí
Western, KanuriKanembutūlóyìndíyàkúdīyə̄uúùàràkútúlùrùskúlármìyò̬u
Western, KanuriCentral Kanuri (1)fál, tilóindíyakkə́déɣə́úwuarakkə́túlurwuskúləɣármewú
Western, KanuriCentral Kanuri (2)tìlo / fal / laskuìndiyàkkədeɡəuwùàràkkətulùrwùskúlə̀ɡar / làarmèwu
Western, KanuriManga Kanurifál, tìlóyìndíyàkkúdéwúúwùàràkkútúlùrwùskúləɡármèwú
Western, KanuriTumari Kanuritìlójìndíjàkúdʲíjóúùàɾàkútúúlùùskúlááɽúmèʲó
Western, TebuDazaga (Tubu)tə̀ɾɔ̌ntʃúúàɡʊ̀zʊ́ʊ́tʊ̀zɔ́ɔ́fòúdìsítúɾùsùwʊ́ssʊ̀jìsìímʊ́rdə̀m
Western, TebuTedaga (Tebu) (1)tɾɔ̀ɔ́cúːòɡòzútʊ̀zɔ́ːfɔ́ːdɪ̀sɪ́ːtúɾùsùjʊ́sʊ̀jìsíːmʊ́rdɔ̀m
Western, TebuTedaga (Tebu) (2)tʊrɔcuoɡuzuutʊzɔɔhɔɔdiʃeetuduʃuyʊsʊyisiimʊrdɔm

References


  1. Blažek, Václav. 2007. On application of glottochronology for Saharan languages.
  2. Blench, Roger. m.s. Saharan and Songhay form a branch of Nilo-Saharan.
  3. Cyffer, Norbert. 2020. Saharan. In: Rainer Vossen and Gerrit J. Dimmendaal (eds). The Oxford Handbook of African languages, 383-391. Oxford University Press.
  4. Blažek, Václav. 2007. ]https://www.muni.cz/en/research/publications/763232 On application of Glottochronology for Saharan Languages]. In Viva Africa 2007. Proceedings of the IInd International Conference on African Studies (April 2007). Plzeň: Dryáda, 2007. p. 19-38, 19 pp. ISBN 978-80-87025-17-8.
  5. Doris Löhr, H. Ekkehard Wolff (with Ari Awagana). 2009. Kanuri vocabulary. In: Haspelmath, Martin & Tadmor, Uri (eds.) World Loanword Database. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, 1591 entries.
  6. Chan, Eugene (2019). "The Nilo-Saharan Language Phylum". Numeral Systems of the World's Languages.

На других языках


- [en] Saharan languages

[fr] Langues sahariennes

Les langues sahariennes sont une des branches de la famille des langues nilo-sahariennes. Elle s'étend du bassin du Lac Tchad jusqu'à l'ouest du Soudan.

[it] Lingue sahariane

Le lingue sahariane sono uno dei rami della famiglia linguistica delle lingue nilo-sahariane. La sua estensione geografica va dal bacino del lago Ciad fino al Sudan occidentale.

[ru] Сахарские языки

Саха́рские языки́ — семья в составе гипотетической нило-сахарской макросемьи. Распространена на территории центральной Сахары, западного и центрального Судана в районе озера Чад — в северо-западной части Дарфура, в южной части Ливии, в северной и центральной частях Чада, в восточной части Нигера и на северо-востоке Нигерии[1].



Текст в блоке "Читать" взят с сайта "Википедия" и доступен по лицензии Creative Commons Attribution-ShareAlike; в отдельных случаях могут действовать дополнительные условия.

Другой контент может иметь иную лицензию. Перед использованием материалов сайта WikiSort.org внимательно изучите правила лицензирования конкретных элементов наполнения сайта.

2019-2025
WikiSort.org - проект по пересортировке и дополнению контента Википедии